ANDERZIJDS
De oorsprong van deze cd ligt in 1995. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) mocht een groot internationaal congres organiseren in het Congresgebouw in Den Haag. Het leek een goed idee om de duizenden gasten een muzikaal welkom te bereiden met een optreden van het Haags Matrozenkoor. En het liefst zou het koor, onder leiding van de legendarische Sipke de Jong, een speciaal voor die gelegenheid geschreven openingslied moeten zingen.
Kort en goed, ik maakte een tekst en een melodie en legde het geheel voor aan Sipke de Jong. Die straalde zeer ondiplomatiek uit niet op geknutsel te zitten wachten. Het liefst had hij het product ongezien naar de prullenmand verwezen. Maar Sipke was ook wel weer beleefd genoeg om mee te lopen naar de piano in de kantine van de VNG. Zijn gezicht klaarde op, het kon ermee door.
Op 3 september 1995 zong het Matrozenkoor voor een stampvolle zaal – met op de eerste rij Koningin Beatrix – het lied ‘Small World’. De melodie was gearrangeerd door Nico Hovius, de vaste begeleider van het Matrozenkoor, dirigent van verschillende kamerkoren, en een meester op het gebied van elektronische muziek. Zo leerde ik Nico kennen, en we hielden contact, hetgeen resulteerde in een aantal voor het Matrozenkoor geschreven kerstliedjes.
In 1998 werd ik minister in het tweede kabinet-Kok. De PvdA-bewindslieden werden uitgenodigd voor het jaarlijkse kerstdiner van de PvdA-fractie met het dringend verzoek daaraan ook een artistieke bijdrage te leveren. Ik overlegde met Nico en hij was bereid om mij en andere zangers op die avond te begeleiden.
Van dat eerste optreden bestaat een recensie van Gerard van Westerloo. Die was bij het kerstdiner aanwezig omdat hij in die maanden een portret van de PvdA-fractie mocht schrijven. Dat portret was nogal onthutsend, maar voor ons optreden had Van Westerloo in zijn boek een vermakelijke passage over.
Als ook de gevulde fazantenborst naar binnen is volgt het hoogtepunt van de avond: een op de piano begeleid zangoptreden van Klaas de Vries, minister van Binnenlandse Zaken. Verlegen neemt hij achter de microfoon plaats, hij rangschikt zijn bladmuziek en opent de mond: vanaf het eerste ogenblik is de zaal doodstil. Daar staat een zware man van middelbare leeftijd met een prachtige stem weemoedige liederen te zingen over onbeheerst verlangen, over angst die vluchten doet en over liefde die hem overmant. Hij eindigt met een tango, de tango ‘Maxima’: ‘Nooit zal ik die eerste nacht vergeten, samen op het eindeloze strand.’
De zaal juicht hem toe. Menig glas wordt schielijk leeggedronken.(Gerard van Westerloo, Niet spreken met de bestuurder, 2003, pp.176-177)
Ook bij een aantal volgende kerstdiners mochten Nico en ik optreden. Zo ontstond in de loop der jaren het idee om een aantal liedjes op een cd te zetten. Maar pas in 2011 kregen we een ‘nu-of-nooit’-gevoel. In de maanden daarna hebben we dertien liedjes opgenomen.
Alle teksten en melodieën zijn van mijn hand. Ze komen meestal toevallig tot stand. Soms schiet je iets te binnen, soms vertelt iemand je iets dat je niet loslaat. En af en toe worden deze indrukken liedjes die haast automatisch een melodie krijgen.
Alle arrangementen zijn gemaakt door Nico Hovius. Ze staan ook als karaoke-versie op deze cd, verlangend naar andere zangers. De opnamen vonden plaats bij Nico thuis. Hij zat achter de apparatuur in zijn kleine hightech studio, terwijl ik stond te zingen in de kamer van Bas en Noor.
Voor het ontwerpen van een hoes heb ik Angela de Jong gevraagd, die meteen bereid bleek een ontwerp te maken. Angela is voorlichter bij de PvdA-fractie, maar maakt ook prachtige kunstwerken. Bij de fractiekamer van de PvdA hangen indrukwekkende portretten van haar hand van de drie PvdA-premiers Drees, Den Uyl en Kok.
Zo is het dus gekomen. ‘ANDERZIJDS’ is een vriendenproductie, en ook vooral bedoeld voor Family and Friends. Ik hoop dat zij er –zo nodig met een glas in de hand- enkele plezierige momenten aan beleven. Dat ik hierbij allereerst denk aan de leden van vele elkaar opvolgende PvdA-fracties en haar medewerkers, met wie ik in mijn leven zoveel lief en leed heb gedeeld, spreekt na het voorgaande wel vanzelf.
Klaas de Vries